Pozytywizm

Pozytywizm jest filozofią, która bada, w jaki sposób na ludzkie rozumienie świata wpływają nasze naturalne zmysły. Innymi słowy, pozytywizm zajmuje się rolą dowodów empirycznych jako warunku koniecznego do uzyskania wiedzy.

Filozofia ta odrzuca wszelką wiedzę, której nie można udowodnić poprzez doświadczenie zmysłowe, np. telepatię czy koncepcję Boga. Pozytywizm opiera się na czterech kluczowych zasadach: empiryzmie, logice, weryfikacji i zasadzie obserwacji. Przyjrzyjmy się, co oznacza każda z tych zasad i dlaczego są one ważne dla tej szkoły myślenia.

Założenia pozytywizmu

Pozytywizm opiera się na kilku założeniach. Po pierwsze, pozytywiści wierzą, że istnieje obiektywna rzeczywistość, którą możemy zbadać i zrozumieć. Założenie to stoi w sprzeczności z innymi filozofiami, takimi jak egzystencjalizm i fenomenologia, które twierdzą, że świat jest w dużej mierze subiektywny, a nasze doświadczenia i spostrzeżenia tworzą nasze rozumienie go.

Pozytywiści zakładają również, że jedyna wiedza, jaką możemy posiadać, opiera się na doświadczeniu zmysłowym i z niego się wywodzi. Jest to sprzeczne z innymi szkołami myślenia, takimi jak fenomenologia i hermeneutyka, które uważają, że część wiedzy uzyskuje się poprzez refleksję nad przeszłymi doświadczeniami.

Pozytywiści wierzą również, że istnieje zbiór uniwersalnych, obiektywnych praw rządzących całą przyrodą. Prawa te są możliwe do odkrycia przez ludzki umysł i obowiązują we wszystkich czasach i miejscach. Pozytywiści wierzą również, że umysł ludzki jest bytem autonomicznym, który istnieje niezależnie od ciała.

Wpływ pozytywizmu na życie społeczne

Pozytywizm wpłynął na rozwój nauk społecznych, w tym socjologii, ekonomii, psychologii, lingwistyki i antropologii. Pozytywiści uważali, że kluczem do zrozumienia społeczeństwa jest jego naukowe zbadanie. Najważniejszym celem takiego naukowego badania było znalezienie i zastosowanie odpowiedniej metody badawczej.

Pozytywiści uważali, że właściwą metodą badawczą w naukach społecznych jest metoda eksperymentalna. Sugerowali, by socjologowie stosowali kontrolowane eksperymenty laboratoryjne do badania zachowań społecznych.

Pozytywizm miał również wpływ na rozwój psychologii. Pierwsi psychologowie uważali, że najlepszym sposobem badania i rozumienia ludzkich zachowań jest stosowanie metody eksperymentalnej. Starali się wykorzystywać eksperymenty do zrozumienia i wyjaśnienia ludzkich zachowań.

Krytyka pozytywizmu

Pozytywizm nie jest pozbawiony krytyki. Wielu filozofów argumentowało, że pozytywizm ignoruje fakt, iż pewne rodzaje wiedzy możemy zdobywać poza zmysłami. Na przykład fenomenolodzy i hermeneuci twierdzą, że istnieją pewne rodzaje wiedzy, które zastępują nasze zmysły. Nie zawsze jesteśmy w stanie doświadczać i obserwować świat za pomocą zmysłów.

Zdarzają się sytuacje, w których nie jesteśmy w stanie widzieć ani słyszeć. Fenomenologowie i hermeneutycy uważają, że możemy zdobywać wiedzę bez użycia zmysłów. Na przykład, jeśli kiedykolwiek byłeś zakochany, to doświadczyłeś pojęcia miłości, nie polegając na zmysłach. Nawet jeśli jesteś niewidomy lub głuchy, nadal możesz doświadczyć miłości. Można wiedzieć, czym jest miłość, mimo że się jej nie widzi ani nie słyszy.

Pozytywiści są również krytykowani za przekonanie, że nauki społeczne powinny opierać się na metodzie eksperymentalnej. Istnieje kilka powodów, dla których ta metoda jest problematyczna. Jednym z nich jest to, że warunki laboratoryjne są wymyślone i sztuczne, przez co mogą nie odzwierciedlać prawdziwego życia.