Sokrates
Sokrates był ateńskim filozofem, który żył w latach 470-399 przed Chrystusem. Choć obecnie najbardziej znany jest ze swojej śmierci (więcej na ten temat później), to właśnie jego życie i filozofia są najbardziej interesujące dla tych, którzy studiują historię filozofii.
Sokrates jest często nazywany „ojcem filozofii zachodniej” ze względu na wpływ, jaki wywarł na późniejszych myślicieli tej dziedziny, zwłaszcza na Platona. Przypisuje mu się stworzenie sokratejskiej metody zadawania pytań i badania idei, którą inspirowało się wielu późniejszych filozofów.
Wpływ Sokratesa nie ogranicza się jednak tylko do dziedziny filozofii. Jest on również powszechnie uważany za jednego z twórców zachodniej nauki, teorii politycznej, a nawet myśli demokratycznej i etyki moralnej.
Platon
Jak już wspomniano, Sokratesowi przypisuje się inspirowanie prac wielu wielkich filozofów, którzy poszli w jego ślady. Jednym z nich był uczeń, którego nazwał „złotym chłopcem” – Platon.
Platon jest często uważany za jedną z najważniejszych postaci w historii filozofii, a jego prace przez lata wywierały ogromny wpływ. Najsłynniejszym dziełem Platona jest Republika, w której porusza on wiele tematów, m.in. sprawiedliwość, demokrację i rolę filozofa w państwie. Platon jest również znany z tego, że w swoich pismach posługiwał się tzw. dialogami. Ten rodzaj kompozycji literackiej jest w zasadzie rozmową między dwiema lub więcej osobami.
Uważa się, że jest to nawiązanie do mentora Platona, Sokratesa. Choć Platon nie był typem normalnego człowieka (był m.in. totalnym szczurem gimnastycznym), jego prace są do dziś czytane i studiowane przez filozofów i innych ludzi.
Arystoteleles
Arystoteles, kolejny z uczniów Sokratesa, był greckim filozofem, który żył w latach 384-32 p.n.e. Czasami nazywa się go „pierwszym naukowcem”. Czasami nazywa się go „pierwszym naukowcem” ze względu na jego nacisk na obserwację i logiczne rozumowanie.
Jednym z najsłynniejszych dzieł Arystotelesa jest Metafizyka. Arystoteles porusza w nim wiele tematów, które do dziś są aktualne i dyskutowane przez filozofów, takich jak natura rzeczywistości, istnienie Boga oraz związek między umysłem a materią.
Arystoteles zasłynął również jako pisarz zajmujący się etyką i polityką (był zwolennikiem demokracji, choć nie był zwolennikiem czystej demokracji – uważał, że musi rządzić ktoś, kto ma możliwość rządzenia). Jego prace były niezwykle wpływowe przez lata, a wielu uważa go nawet za „największego filozofa wszech czasów”.
Artur Shopenhauer
Kolejny prekursor Nietzschego i innych, Artur Schopenhauer był niemieckim filozofem, który żył w latach 1788-1860. Jak widać, wyprzedzał on nieco swoją epokę. Schopenhauer interesował się szeroką gamą tematów, ale najbardziej znany jest ze swojej filozofii pesymizmu, którą zgłębił w słynnym dziele Świat jako wola i przedstawienie.
To właśnie jego pesymizm doprowadził go do przekonania, że świat jest z natury pozbawiony sensu – to znaczy, że nie ma żadnego wyższego celu ani zadania. Ludzie często myślą, że filozofowie to pesymistyczna banda, ale Schopenhauer był skrajny nawet jak na swoje czasy. Był też totalnym zrzędą i w zasadzie niemiłym człowiekiem (co może wyjaśniać, dlaczego nie miał wielu przyjaciół).
Friedrich Nietzsche
Nietzsche był niemieckim filozofem, który żył w latach 1844-1900. Był krytycznym myślicielem, któremu przypisuje się sformułowanie „Bóg umarł”, które stało się tytułem jednego z jego najsłynniejszych dzieł.
Nietzsche jest najczęściej kojarzony ze swoją krytyką tradycyjnej moralności i koncepcją „woli mocy”. Uważał, że ludzie mają pragnienie, by „stać się tym, czym są”. To właśnie to pragnienie napędza nas do rozwoju i doskonalenia się.
Nietzsche był również zagorzałym krytykiem religii, zwłaszcza chrześcijaństwa. Uważał, że chrześcijaństwo jest w gruncie rzeczy religią słabości i był przekonany, że bez niego byłoby lepiej. Nietzsche był w swoich czasach postacią kontrowersyjną, a jego dzieło do dziś wywołuje dyskusje i rozmowy.
Karl Marks
Karol Marks był niemieckim ekonomistą i filozofem, który żył w latach 1818-1883. Jego prace wywarły ogromny wpływ na historię filozofii i nie tylko. Przypisuje mu się stworzenie terminu „filozofia komunizmu”.
Marks uważał, że stan społeczeństwa – a także różnych klas i toczących się w nim walk – jest uwarunkowany poziomem rozwoju środków produkcji. Innymi słowy, uważał, że rola człowieka w społeczeństwie zależy od rodzaju wykonywanej przez niego pracy.
Marks był również krytyczny wobec kapitalizmu i sposobu, w jaki prowadzi on do koncentracji bogactwa w rękach nielicznych. Uważał, że kapitalizm jest systemem wadliwym, który nieuchronnie doprowadzi do własnej zagłady, torując drogę nowemu społeczeństwu komunistycznemu.
Ludwig Wittgenstein
Wittgenstein był austriackim filozofem, który żył w latach 1889-1951. Najbardziej znany jest ze swoich późniejszych prac, które napisał, pracując jako profesor uniwersytecki w Anglii.
Prace Wittgensteina charakteryzują się prostotą i trudnością. Przypisuje mu się zasługę jako twórcy tak zwanej „filozofii zwykłego języka”. Oznacza to zasadniczo, że sposób, w jaki faktycznie mówimy o języku i używamy go, jest najlepszym sposobem na jego zrozumienie.
Znany jest również ze swojego „terapeutycznego podejścia” do filozofii, co w zasadzie oznacza, że celem dyscypliny jest wyleczenie „niewłaściwego sposobu życia”.
